تامین نیازهای پردازشی فوق سریع در شبکه ملی اطلاعات با ابررایانه سیمرغ

به گزارش پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، مدیرگروه سامانه‌های پردازش وب و رایازبان ضمن اشاره به طرح ابررایانه سیمرغ، هدف اصلی اجرای این طرح را تامین نیازهای پردازشی فوق سریع در شبکه ملی اطلاعات در دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی، دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی عنوان کرد.
احسان آریانیان در خصوص طرح ابررایانه سیمرغ گفت: پژوهشگاه ICT از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شد تا طرح مذکور را با همکاری دانشگاه صنعتی امیرکبیر به سرانجام برساند زیرا ایجاد یک ابررایانه پرظرفیت برای ارائه خدمات پردازشی در سطح گسترده می‌تواند به عنوان ابزاری راهبردی در جهت تسریع پیشرفت‌های علمی، مهندسی و فناورانه کشور به کار گرفته شود.
وی ضمن اشاره به هدف این طرح، تاکید کرد: امروزه با توجه به پیچیدگی مسائل علمی و صنعتی و حجم بالای محاسبات مورد نیاز، در اختیار داشتن ابررایانه‌های پرقدرت و بهره‌برداری بهینه از آنها، یکی از ابزارهای استیلای علمی و صنعتی کشورها و یکی از ستون‌های اصلی تولید دانش و پیشرفت در علوم و صنایع به شمار می‌رود.
مدیر گروه سامانه‌های پردازش وب و رایازبان گفت: بر این اساس جهت حضور در لیست کشورهای دارنده فناوری‌های پیشرفته، نیاز اساسی به سامانه‌های پردازش فوق سریع و ابررایانه وجود دارد. از طرفی دیگر، ابررایانه کالایی استراتژیک و راهبردی محسوب می‌شود که مشمول تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان قرار گرفته و باید امکان پاسخگویی به نیازهای کشور در این حوزه فراهم شود.
آریانیان همچنین تعریفی از این نوع از رایانه‌ها ارائه و اظهار کرد: به پرقدرت‌ترین رایانه‌ها در هر زمان ابررایانه گفته می‌شود که توان حل مسائل پیچیده علمی و صنعتی را با توجه به قدرت محاسباتی و قدرت بالا دارند.
وی توان محاسباتی ابررایانه‌ها را هزاران بار بیشتر از توان محاسباتی رایانه‌های معمول و متعارف عنوان کرد و با ذکر مثالی در این خصوص افزود: به عنوان مثال پیش‌بینی آب و هوا در کمتر از چند ثانیه توسط ابررایانه ها قابل انجام است و برای سایر کاربردها مانند تحلیل زمین‌شناسی، تهیه خروجی از تصاویر، تحلیل داده‌های ژنتیک، تحلیل داده‌های موشکی و هسته‌ای نیازمند ابررایانه‌های با توان پردازشی بسیار بالا هستیم.
آریانیان ادامه داد: حوزه‌های کاربردی از قبیل هوش مصنوعی، کلان داده‌‌ها، اینترنت اشیا و زنجیره بلوکی تاثیر بسزایی برای سرعت بخشی به نیاز به ابررایانه در سال‌های پیش رو خواهد گذاشت.
مدیرگروه سامانه‌های پردازش وب و رایازبان تصریح کرد: در حال حاضر تعدادی از دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی دارای ابررایانه با قدرت پردازشی محدود هستند که توسعه ظرفیت‌های موجود آنها با در نظر گرفتن روند افزایشی حجم داده‌ها و نیازهای پردازشی و تحلیلی کشور اجتناب‌ناپذیر است.
آریانیان در ادامه با اشاره به برخی قوانین در این حوزه گفت: برخی از قوانین و سیاست‌های بالادستی که ضرورت تمرکز بر طرح ابررایانه سیمرغ را بیش از پیش نشان می‌دهد شامل ماده ۲ و ۳ قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص تکلیف به ایجاد بستر مناسب برای ارتباطات و آمایش و پردازش اطلاعات و همچنین تکلیف بر توسعه و ترویج ارتباطات و فناوری اطلاعات در کشور و تامین زیرساخت‌های مورد نیاز آن به منظور دسترسی آحاد مردم به خدمات پایه مورد نیاز می‌باشد.
مدیرگروه سامانه‌های پردازش وب و رایازبان افزود: علاوه بر آن ما بند یک و ۵ اصل سیاست‌های کلی قانون اقتصاد مقاومتی را داریم که به ارتقای جایگاه جهانی کشور، افزایش سهم تولید و صادرات خدمات دانش‌بنیان و همچنین اولویت دادن به تولید محصولات و دادن خدمات راهبردی اشاره کرده است.
این عضو هیات علمی به بند ۲ و ۴ سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات نیز اشاره و اظهار کرد: بندهای مذکور در خصوص عدم اتکای شبکه ملی اطلاعات به شبکه‌های غیر از خود، در تامین کلیه زیرساخت‌های خدمات پایه کاربردی موردنیاز داخل کشور با ظرفیت و کیفیت لازم و همچنین گسترش ظرفیت و ایجاد امکانات لازم جهت شکل‌گیری اقتصادی خدمات بومی است که در نهایت تکلیف به توسعه خدمات مراکز داده و خدمات ابری از جمله نمونه‌های الزامات در طرح ابررایانه سیمرغ هستند.
آریانیان در خصوص ظرفیت پردازشی طرح ابررایانه سیمرغ گفت: در طرح این ابررایانه، دستیابی به مدل مهندسی و پرتوتایپ ابررایانه با ظرفیت پردازشی حدود ۱۶۰ ترافلاپس در گام اول طرح و توسعه آن به مقیاس پتافلاپس در گام دوم طرح پیش‌بینی شده است.
طبق اظهارات مدیرگروه سامانه‌های پردازش وب و رایازبان، همزمان با دستیابی به ابررایانه در مقیاس پتافلاپس، انجام مطالعات تحقیقاتی جهت توسعه ابررایانه به مقیاس اگزافلاپس، در طرح ابررایانه سیمرغ در نظر گرفته شده که توسط پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و با همکاری بخش دولتی و خصوصی و دانشگاه‌های توانمند کشور برای اجرای آن برنامه‌ریزی شده است.
این مسئول پژوهشی در پایان خاطرنشان کرد: از لحاظ فرایندی گام‌های مورد نیاز برای راه‌اندازی ابررایانه سیمرغ شامل تحلیل و طراحی، تدارک و تامین تجهیزات و سپس راه‌اندازی و ارائه سرویس است که فعالیت‌های تحلیل و طراحی هم‌اکنون آغاز شده و زمان افتتاح گام اول این طرح انتهای سال جاری پیش‌بینی می‌شود.