به گزارش دنیای اقتصاد، وزیر ارتباطات هفته گذشته از برنامه پرتاب سه ماهواره در ایران خبر داد. پیش از این آذریجهرمی در توییتر از پرتاب ماهواره پیام بهعنوان خبر خوب یاد کرده بود، اما این پرتاب ناموفق بود. با این حال، بررسی سابقه پرتاب ماهواره در ایران حاکی از آن است که نخستین بار در ۱۴ بهمن ۱۳۸۷ خورشیدی ماهواره «امید» به فضا پرتاب شد. این ماهواره سه ماه در فضا ماند و پس از پایان ماموریت به زمین بازگشت. ماهوارههای سنجش از دور میتواند در نظارت بهتر انسان بر زمین مفید واقع شود یا اینکه در مدیریت چالشها و بحرانهای طبیعی و بشری مانند آتشسوزی، زلزله، ترافیک، آلودگی، جرائم و ... کاربرد داشته باشد. یکی از نمونههای استفاده از این فناوری در سیلهای اخیر بود که اطلاعات بهتری از وضعیت آبوهوایی کشور، مناطق سیلزده، راههای ارتباطی آن و سیلابها ارائه داد.
اکنون ۱۰ سال از نخستین پرتاب موفق ماهواره توسط دانشمندان ایرانی میگذرد، انتظار میرود این دستاوردها با وجود کارشکنیهای خارجی به وجود آمده، پررنگتر شود. این امر مستلزم آن است که اهداف کشور در حوزه هوا و فضا با انسجام بیشتری در حوزه مدیریت در امر بودجه، ساخت، تجهیز و پرتاب ماهوارهها دنبال شود، چراکه وجود نهادهای موازی و ناهماهنگ نه تنها هزینههایی بیشتری به کشور تحمیل میکند، بلکه کارآیی لازم را نیز برای کسب موفقیت فراهم نمیکند. در این راستا عباس خاراباف، کارشناس فضایی در گفتوگو با ایرنا اشاره کرد: یکی از مشکلات ایران در حوزه فضایی نادرست بودن فعالیتهای دانشگاهی در زمینه ساخت ماهوارههای عملیاتی و کاربردی است. به طور معمول وظیفه اصلی دانشگاهها تربیت نیروی انسانی متخصص و توسعه دانش است.
ذات اینکه دانشگاهیان در توسعه فناوری فضایی همکاری داشته باشند اشکالی ندارد اما درست نیست که دانشگاههای کشور محل ساخت و تولید ماهوارههای عملیاتی مشابه با بودجههای بالا شوند. دانشگاهها در ایران میتوانند درست مثل همه جای دنیا در ساخت ماهوارههای کوچک آموزشی یا توسعه فناوریهای زیرسیستمی ماهوارهای فعال باشند اما نباید شرایطی را به وجود آورد که به بهانه ساخت ماهوارههای عملیاتی مشابه در دریافت بودجههای کلان با هم رقابت کنند. بهتر است تیمهای استارتاپی از دانشگاهها استخراج شود و فعالیتهایی مثل ساخت ماهواره پیام۲ را به شکل هدفمند به بخش خصوصی توانمند موجود یا استارتاپهای خارج شده از همین دانشگاهها سپرد. مشارکت همه دانشگاهها و شرکتهای فعال به شکل کنسرسیومی نیز میتواند راهحل مناسبی باشد.
همچنین به گفته این کارشناس حوزه فضایی، پیشرفت کشور در این حوزه نیازمند این است که دولت با تدبیر، انرژی و علاقه بیشتر این فعالیتها را پیگیری و دنبال کند، چراکه کشور نیازمند پیشرفت مستقل در حوزه فناوری فضایی است. همچنین باید بخش خصوصی هم بیشتر به این حوزه وارد شود که این اتفاق هم مستلزم مهیاسازی بهتر زیرساختها است. دولت به جای تخصیص وام به بخش خصوصی، قوانین و بوروکراسیهای دستوپاگیر و قدیمی را اصلاح کند و از میان بردارد تا بتوان به صورت مشترک با بخش خصوصی وارد موضوعاتی مثل سرمایهگذاری جسورانه استارتاپی در حوزه فضا شد و با استفاده درست از امکانات اطلاعرسانی و ترویج درست، توجه سرمایهگذاران و مشتریان را به این حوزه راهبردی و پرسود جلب کرد.
اکنون ۱۰ سال از نخستین پرتاب موفق ماهواره توسط دانشمندان ایرانی میگذرد، انتظار میرود این دستاوردها با وجود کارشکنیهای خارجی به وجود آمده، پررنگتر شود. این امر مستلزم آن است که اهداف کشور در حوزه هوا و فضا با انسجام بیشتری در حوزه مدیریت در امر بودجه، ساخت، تجهیز و پرتاب ماهوارهها دنبال شود، چراکه وجود نهادهای موازی و ناهماهنگ نه تنها هزینههایی بیشتری به کشور تحمیل میکند، بلکه کارآیی لازم را نیز برای کسب موفقیت فراهم نمیکند. در این راستا عباس خاراباف، کارشناس فضایی در گفتوگو با ایرنا اشاره کرد: یکی از مشکلات ایران در حوزه فضایی نادرست بودن فعالیتهای دانشگاهی در زمینه ساخت ماهوارههای عملیاتی و کاربردی است. به طور معمول وظیفه اصلی دانشگاهها تربیت نیروی انسانی متخصص و توسعه دانش است.
ذات اینکه دانشگاهیان در توسعه فناوری فضایی همکاری داشته باشند اشکالی ندارد اما درست نیست که دانشگاههای کشور محل ساخت و تولید ماهوارههای عملیاتی مشابه با بودجههای بالا شوند. دانشگاهها در ایران میتوانند درست مثل همه جای دنیا در ساخت ماهوارههای کوچک آموزشی یا توسعه فناوریهای زیرسیستمی ماهوارهای فعال باشند اما نباید شرایطی را به وجود آورد که به بهانه ساخت ماهوارههای عملیاتی مشابه در دریافت بودجههای کلان با هم رقابت کنند. بهتر است تیمهای استارتاپی از دانشگاهها استخراج شود و فعالیتهایی مثل ساخت ماهواره پیام۲ را به شکل هدفمند به بخش خصوصی توانمند موجود یا استارتاپهای خارج شده از همین دانشگاهها سپرد. مشارکت همه دانشگاهها و شرکتهای فعال به شکل کنسرسیومی نیز میتواند راهحل مناسبی باشد.
همچنین به گفته این کارشناس حوزه فضایی، پیشرفت کشور در این حوزه نیازمند این است که دولت با تدبیر، انرژی و علاقه بیشتر این فعالیتها را پیگیری و دنبال کند، چراکه کشور نیازمند پیشرفت مستقل در حوزه فناوری فضایی است. همچنین باید بخش خصوصی هم بیشتر به این حوزه وارد شود که این اتفاق هم مستلزم مهیاسازی بهتر زیرساختها است. دولت به جای تخصیص وام به بخش خصوصی، قوانین و بوروکراسیهای دستوپاگیر و قدیمی را اصلاح کند و از میان بردارد تا بتوان به صورت مشترک با بخش خصوصی وارد موضوعاتی مثل سرمایهگذاری جسورانه استارتاپی در حوزه فضا شد و با استفاده درست از امکانات اطلاعرسانی و ترویج درست، توجه سرمایهگذاران و مشتریان را به این حوزه راهبردی و پرسود جلب کرد.