به گزارش سیناپرس، مدارس هوشمند رویكرد جدید آموزشی است كه با تلفیق فناوری اطلاعات و برنامههای درسی، تغییرهای اساسی در فرایند یاددهی و یادگیری به دنبال دارد.
هدف از ایجاد مدارس هوشمند، رشد همه جانبهی دانشآموزان (ذهنی، جسمی، عاطفی و روانی)، ارتقای تواناییها و قابلیتهای فردی، تربیت نیروی انسانی متفکر و آشنا به فناوری، افزایش ارتقاء و مشارکت مردمی است.
بر اساس تحقیق ارایه شده توسط آقای دیوید پركینز (David perkins) از دانشگاه هاروارد كه نقش اولیه را در طراحی و توسعهی مدارس هوشمند ایفا كرده این مدارس دارای ۸ اصل یا تئوری اساسی یادگیری هستند كه عبارتند از :
۱. مدرسه به عنوان سازمان یادگیری: مدرسه نه فقط برای دانشآموزان بلكه برای معلمان مدیران و حتی اولیای دانش آموزان نیز محیط یادگیری است و سازمان یادگیری مدارس هوشمند به نحوی است كه در یك فرایند طبیعی از تعیین هدفها، محتوا، ارزشیابی و نحوهی نظارت برخود و خلق سیستم پویا كلیه اعضا مشاركت دارند.
۲. ارزشیابی یادگیری محور: ارزشیابی بر محور یادگیری است نه محصول و نتیجهی كار به نحوی كه دانش آموزان و معلمان را دریك فرایند درگیر کرده و نتیجهی ارزشیابی بر محور كیفیت و كاربرد آن بر روی دانش آموزان قرار میگیرد و آزمونها در بهترین شرایط به عنوان ابزار ارزشیابی به كاربرده میشوند.
۳. دانش زایشی: در مدارس هوشمند با ارایهی محتوای مناسب بیشترین تاثیر را بر رشد فكری و عملی دانشآموزان میگذارد و به جای مصرف اطلاعات و دانش توسط دانش آموزان به توانایی تولید دانایی نیز مجهز میشوند.
۴. تاكید بر درك و شناخت اهداف: اهداف برنامهها و فعالیتهای مدارس هوشمند برای دانشآموزان قابل درك به نحوی كه خروجیهای مدارس بر اساس اهداف از پیش تعیینشده تنظیم میشوند و به همین منظور دانشآموزان از مشاركت و همراهی بیشتر و مناسبتری در امر یادگیری برخوردار خواهند بود.
۵. تاكید بر هوش اكتسابی: تحقیقات و مطالعات نشان میدهد كه با آموزش روشهای تفكر، به ویژه روشهای تلفیقی و روشهای فعال تدریس دانش آموزان میتوانند از هوش و قدرت تفكر بالاتری در امر یادگیری برخوردار باشند.
۶. تاكید بر تدریس مهارت و انتقال: از دیگر اصول یادگیری در مدارس هوشمند، استفاده ا ز فنون و روشهای تدریسی است كه ضمن تقویت انگیزهی آنان اوامر یادگیری شبیهسازی و الگوگیری از آن برای آنها فراهم شود. این امر موجب میشود كه دانشآموزان نسبت به انتقال این مهارت به دیگران به طور خودكار اقدام کنند. این نكته در فرایند یادگیری نقش بسیار مفید و موثری را ایفا میكنند.
۷. یادگیری محصول تفكر است: آمادهسازی دانشآموزان برای تفكر زمینهی منطقی کردن امور را برای آن ها فراهم میکند.
۸. شمول همگانی: از دستاوردهای تفكر خلاق و درك عمیق از مسایل ، آماده کردن دانش آموزان و حتی معلمان درحل مشكلهای پیچیده و غامض آموزشی است. در مدارس هوشمند دانش آموزان و معلمان این علاقه را به راحتی بروز میدهند و با تكیه برخلاقیت و نوآوری و ارایهی روشهای جدید درحل مشكلها اقدام میکنند.
مطابق با قانون برنامهی ششم توسعه، وزارت ارتباطات با همکاری وزارت آموزش و پرورش، طرح هوشمندسازی مدارس در کل کشور را باید تا پایان این برنامه (پایان سال ۱۴۰۰) عملیاتی کنند.
در مادهی ۶۹ قانون برنامهی ششم توسعه، موضوع هوشمندسازی مدارس در کل کشور به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تکلیف شده است و در این زمینه مرکز ملی فضای مجازی کشور نیز موظف به تدوین مصوبه برای تصویب در شورای عالی فضای مجازی است.
در این برنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده که با رعایت مصوبات شورای عالی فضای مجازی و با همکاری وزارت آموزش و پرورش نسبت به هوشمندسازی مدارس اقدام کند.
در این صورت باید امکان دسترسی الکترونیکی به کتب درسی، کمک آموزشی، رفع اشکال، آزمون و مشاورهی تحصیلی، بازیهای رایانهای آموزشی، استعدادسنجی و آموزش مهارتهای حرفه ای برای دانش آموزان فراهم شود.
همچنین مادهی ۶۹ قانون برنامهی ششم توسعه، ارایهی مهارتهای فنی و اجتماعی به صورت رایگان را برای تمامی دانش آموزان شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و روستاها و حاشیهی شهرهای بزرگ تکلیف کرده است.
موضوع این ماده از برنامهی ششم، در اولویتهای تصویب شورای عالی فضای مجازی قرار گرفته و قرار است به زودی در زمینهی بازیهای رایانهای آموزشی نیز آیین نامهای مصوب شود.
هدف از ایجاد مدارس هوشمند، رشد همه جانبهی دانشآموزان (ذهنی، جسمی، عاطفی و روانی)، ارتقای تواناییها و قابلیتهای فردی، تربیت نیروی انسانی متفکر و آشنا به فناوری، افزایش ارتقاء و مشارکت مردمی است.
بر اساس تحقیق ارایه شده توسط آقای دیوید پركینز (David perkins) از دانشگاه هاروارد كه نقش اولیه را در طراحی و توسعهی مدارس هوشمند ایفا كرده این مدارس دارای ۸ اصل یا تئوری اساسی یادگیری هستند كه عبارتند از :
۱. مدرسه به عنوان سازمان یادگیری: مدرسه نه فقط برای دانشآموزان بلكه برای معلمان مدیران و حتی اولیای دانش آموزان نیز محیط یادگیری است و سازمان یادگیری مدارس هوشمند به نحوی است كه در یك فرایند طبیعی از تعیین هدفها، محتوا، ارزشیابی و نحوهی نظارت برخود و خلق سیستم پویا كلیه اعضا مشاركت دارند.
۲. ارزشیابی یادگیری محور: ارزشیابی بر محور یادگیری است نه محصول و نتیجهی كار به نحوی كه دانش آموزان و معلمان را دریك فرایند درگیر کرده و نتیجهی ارزشیابی بر محور كیفیت و كاربرد آن بر روی دانش آموزان قرار میگیرد و آزمونها در بهترین شرایط به عنوان ابزار ارزشیابی به كاربرده میشوند.
۳. دانش زایشی: در مدارس هوشمند با ارایهی محتوای مناسب بیشترین تاثیر را بر رشد فكری و عملی دانشآموزان میگذارد و به جای مصرف اطلاعات و دانش توسط دانش آموزان به توانایی تولید دانایی نیز مجهز میشوند.
۴. تاكید بر درك و شناخت اهداف: اهداف برنامهها و فعالیتهای مدارس هوشمند برای دانشآموزان قابل درك به نحوی كه خروجیهای مدارس بر اساس اهداف از پیش تعیینشده تنظیم میشوند و به همین منظور دانشآموزان از مشاركت و همراهی بیشتر و مناسبتری در امر یادگیری برخوردار خواهند بود.
۵. تاكید بر هوش اكتسابی: تحقیقات و مطالعات نشان میدهد كه با آموزش روشهای تفكر، به ویژه روشهای تلفیقی و روشهای فعال تدریس دانش آموزان میتوانند از هوش و قدرت تفكر بالاتری در امر یادگیری برخوردار باشند.
۶. تاكید بر تدریس مهارت و انتقال: از دیگر اصول یادگیری در مدارس هوشمند، استفاده ا ز فنون و روشهای تدریسی است كه ضمن تقویت انگیزهی آنان اوامر یادگیری شبیهسازی و الگوگیری از آن برای آنها فراهم شود. این امر موجب میشود كه دانشآموزان نسبت به انتقال این مهارت به دیگران به طور خودكار اقدام کنند. این نكته در فرایند یادگیری نقش بسیار مفید و موثری را ایفا میكنند.
۷. یادگیری محصول تفكر است: آمادهسازی دانشآموزان برای تفكر زمینهی منطقی کردن امور را برای آن ها فراهم میکند.
۸. شمول همگانی: از دستاوردهای تفكر خلاق و درك عمیق از مسایل ، آماده کردن دانش آموزان و حتی معلمان درحل مشكلهای پیچیده و غامض آموزشی است. در مدارس هوشمند دانش آموزان و معلمان این علاقه را به راحتی بروز میدهند و با تكیه برخلاقیت و نوآوری و ارایهی روشهای جدید درحل مشكلها اقدام میکنند.
مطابق با قانون برنامهی ششم توسعه، وزارت ارتباطات با همکاری وزارت آموزش و پرورش، طرح هوشمندسازی مدارس در کل کشور را باید تا پایان این برنامه (پایان سال ۱۴۰۰) عملیاتی کنند.
در مادهی ۶۹ قانون برنامهی ششم توسعه، موضوع هوشمندسازی مدارس در کل کشور به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تکلیف شده است و در این زمینه مرکز ملی فضای مجازی کشور نیز موظف به تدوین مصوبه برای تصویب در شورای عالی فضای مجازی است.
در این برنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده که با رعایت مصوبات شورای عالی فضای مجازی و با همکاری وزارت آموزش و پرورش نسبت به هوشمندسازی مدارس اقدام کند.
در این صورت باید امکان دسترسی الکترونیکی به کتب درسی، کمک آموزشی، رفع اشکال، آزمون و مشاورهی تحصیلی، بازیهای رایانهای آموزشی، استعدادسنجی و آموزش مهارتهای حرفه ای برای دانش آموزان فراهم شود.
همچنین مادهی ۶۹ قانون برنامهی ششم توسعه، ارایهی مهارتهای فنی و اجتماعی به صورت رایگان را برای تمامی دانش آموزان شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و روستاها و حاشیهی شهرهای بزرگ تکلیف کرده است.
موضوع این ماده از برنامهی ششم، در اولویتهای تصویب شورای عالی فضای مجازی قرار گرفته و قرار است به زودی در زمینهی بازیهای رایانهای آموزشی نیز آیین نامهای مصوب شود.