آزادسازی داده‌های دولتی، رفاه اجتماعی را ارتقا می‌بخشد

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: بالا بردن رفاه اجتماعی و خلق نوآوری‌های اجتماعی از مزیت‌های آزادسازی و انحصار زدایی از داده‌ها است و این که چرا این اتفاق هنوز به شکل کامل رخ نداده است، عدم همدلی میان دستگاه‌هاست.
سازمان فناوری اطلاعات ایران جلسه‌ای را با حضور مسئولان سازمان فناوری، استارتاپ‌های فعال حوزه سلامت و تامین اجتماعی و مسئولان بهزیستی، وزارت بهداشت و سازمان تامین اجتماعی برای حل موانع سر راه استارتاپ‌ها برگزار کرد.
امیر ناظمی دلیل برگزاری این جلسات را در برهه اول نیاز حوزه N.G.O و سازمان‌های مردم نهاد به داده‌های آزاد شده دولت برای بالا بردن کیفیت زندگی افراد، بیان کرد و گفت: زمانی که بحث نوآوری پیش می‌آید سوگیری افراد به شکل ناخوادآگاه بیشتر به بخش بیزینس است و نوآوری اجتماعی معمولا نادیده گرفته می‌شود. این جلسات در راستای توجه به نوآوری اجتماعی است که طی دو هفته آینده نیز ادامه خواهد داشت.
او اشاره کرد: برخی از فعالیت‌هایی که باید در این حوزه انجام شود به سادگی قابل انجام است اما هنوز به آن شکلی که باید رخ نداده است. ساده‌ترین مثالی که می‌توانم در این خصوص بزنم موسسه‌های خیریه هستند. اگر بتوان از طریق APIها و کد ملی شخص متوجه شویم فرد جزو خانواده بهزیستی و کمیته امداد است یا نه، می‌توان با برنامه‌ریزی بهتر به افراد کمک کرد و یاری رساند.
ایجاد زیرساخت برای دسترسی به این اطلاعات یک ساعت بیشتر زمان نیاز ندارد اما دلیل این که چرا اکنون این اتفاقات رخ نمی‌دهد، این است که دستگاه‌ها همدلی به میزان مورد نیاز با یکدیگر همدلی ندارند.
وی اضافه کرد: در این جلسه نمایندگان استارتاپ‌ها و  مدیران دولتی حضور پیدا کردند تا این همدلی ایجاد شود، پیگیری موضوعات این چنینی هیچوقت اولویت یک مدیر دولتی نیست و تنها به واسطه تعامل و همکاری می‌توان به آن دست پیدا کرد.
معاون وزیر ارتباطات افزود: دسترسی به اطلاعات و استفاده از آن برای رفاه اجتماعی و بالا بردن ارتقای زندگی باید تبدیل به یک مطالبه عمومی شود و دسترسی به اطلاعات برای افزایش اطلاعات باید تبدیل به مطالبه عمومی شود. در کنار بخش دولتی وخصوصی باید رسانه‌ها نیز در عمومی کردن این مطالبه نقش ایفا کنند.
حید رجبلو یک استارتاپ در حوزه معلولیت و سلامت راه‌اندازی کرده و تا از این طریق نیاز افرادی که مانند خودش معلولیت دارند را مرتفع کنند. رجبلو در این جلسه گفت: توانیتو یک پلتفرم ارتباطی بین خدمات‌دهنده و خدمات‌گیرنده است. خدمات گیرنده این پلتفرم افراد ناتوان یا کم‌توان جامعه هستند. در این پلتفرم فقط معلولین حرکتی مدنظر نیستند و دسته‌بندی بزرگی در این جامعه وجود دارد که شامل نابینایان، ناشنوایان، آسیب‌دیدگان فضای کار، ایثارگران و کسانی که در اثر سوانح و اتفاقات دچار مصدومیت می‌شوند.
هدف ما این است با ارائه خدمات آنلاین پزشکی، پیراپزشکی، آموزشی و نیازهای روزمزه زندگی مانند آرایشگری، خیاطی و عکسی و سفارش کلاهای اساسی، استقلال فرد و فضای اشتغال برای این افراد را ایجاد و دشواری‌های زندگی این برای این افراد آسان کنیم.
رجبلو ادامه داد: نیاز بعدی که قصد داریم به آن بپردازیم بخش رفاهی است که به بهینه‌سازی حمل و نقل و مسائلی از این دست مربوط می‌شود.
رجبلو با اشاره به این که برنامه‌شان این است که ۷۵ هزار نفر را تا پایان سال آینده تحت پوشش قرار بدهند، گفت: در مسیر جدیدی قدم برداشتیم برای این که در تمامی حوزه‌ها فعالیت می‌کنیم و به حمایت و مشارکت بخش دولتی در این زمینه نیازمند هستیم. کمک به توانیتو برای دیده شدن و تعدیل نرخ‌های ارز بازار دو خواسته مهمی است که از بخش دولتی داریم.
شاهین طبری بنیان‌گذار یک شرکت نرم‌افزاری است که چهار پنج سال قبل با تاسیس یک شرکت کوچک فعالیت در حوزه سلامت را آغاز کرد. او اکنون وارد نیازمندی‌های خاص نیز شده است.
طبری در خصوص فعالیت خود گفت: چهار سال قبل ما آرزو داشتیم بتوانیم نسخه الکترونیک را پایه‌گذاری کنیم، هدف ما این بود که پزشکان بتوانند به شکل آنلاین افراد خاص را ویزیت کنند.
ما سراغ پزشکان غدد و بیماری‌های غیرواگیر رفتیم و در کنار آن مطالعی را در سه کشور انجام دادیم. مجموعه تلاش باعث شد بیش از ۲۰۰۰ درمانگر در قالب پلتفرم «مداریو» فعالیت کنند.
او درباره فعالیتی که انجام می‌دهند گفت: نسخه الکترونیک با حمایت سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی و درمانی تهران، سازمان بیمه سلامت ایران و سازمان تامین اجتماعی راه‌اندازی شد. خدمات ما تحت وب است تا پزشک از خانه یا مطب به آن دسترسی داشته باشد.
او در خصوص نیازهایی که تامین آن از عهده بخش‌های دولتی بر می‌آید، گفت: همکاری بیمه تامین اجتماعی و نیروهای مسلح در ارائه سرویس نرم‌افزار، وضع و تکمیل و بهبود قوانین حوزه نسخه الکترونیک، همکاری بیمه‌ها و عدم رقابت نرم‌افزاری برای ارائه کنسول و همکاری برای رابط واحد، کمک به فرهنگ‌سازی برای نسخه الکترونیک از جمله مهم‌ترین درخواست‌های مداریو است.
آرش زمانی زاده نماینده اپلیکیشن مای رمپ از دیگر افرادی بود که در این جلسه شرکت کرد. او گفت: اکنون یک میلیون و ۳۵۰ هزار معلول تحت پوشش خدمات بهزیستی هستند و در راستای مسئولیت اجتماعی خود، مکان‌های دسترسی‌پذیر معلولان را معرفی می‌کند. اپلیکیشن متدهای مبتنی بر جمع‌سپاری، تلاش و مشارکت همه صنوف و ادارات دلتی برای معرفی خود به عنوان یک مکان دسترس‌پذیر برای توان‌یابان و امکان مشارکت خیرین مسائلی است که دولت می‌تواند در راستای دسترسی آن به ما کمک کند.
آزمایش آنلاین دیگر اپلیکیشنی است که مدتی قبل با شکایت وزارت بهداشت، فعالیت آن‌ها با مشکل مواجه شد. شقایق خلیلی در خصوص فعالیت مجموعه‌شان گفت: هدف این است که خدمات پزشکی را در محل بیمار ارائه بدهیم. چشم‌انداز ما این است که بیمار و خانواده او بدون هیچ نگرانی بتوانند سیر درمان خود را طی کنند. ضریب نفوذ مراقبت‌های پزشکی را جهت پیگیری از احتمالات آینده کاهش دهیم. این ایده از دی ماه ۹۵ با مشکلی که برای یکی از اقوام خودمان پیش آمد شکل گرفت.
او با اشاره به این که در پی رسیدن به این هدف، از ما شکایت شد و حتی زندان هم رفتیم، افزود: فرآیند به این شکل است که پس از ثبت درخواست و آدرس، متخصصین به محل اعزام می‌شوند. ما با اکثر مراکز درمانی قرارداد داریم، نرم افزار موبایل، سرویس‌دهی در محل، ارائه پکیج‌های پزشکی از جمله کارهایی است که انجام می‌دهیم. تیم ما برای ۸۵ نفر مستقیم و غیر مستقیم ایجاد اشتغال کرده است.
معرفی توانیاب‌ها توسط بهزیستی، همکاری جهت به خدمت گرفتن پرستاران توسط نظام پرستاری، معرفی آزمایشگاه آنلاین به پزشکان توسط نظام پزشکی، معرفی جهت همکاری با بیمارستان‌های دولتی توسط وزارت بهداشت، دریافت ای پی آی از بیمه‌ها، مشارکت در طرح پایش منطقه‌ای و کشوری از وزارت کشور از جمله اقداماتی است که دولت می‌تواند در پیشرفت ما کمک کند.
پس از پایان صحبت‌های نمایندگان اپلیکیشن‌های، نمایندگان دولت نیز شروع کردند به صحبت کردن و مدل همکاری که می‌توانند با استارتاپ‌ها داشته باشند. البته تمام آن‌ها به این نکته اشاره کردند که در قالب سایت‌های مختلف اقدام به استفاده از داده‌های‌شان کرده‌اند، اما آن‌طور که تجربه کاربر نشان می‌دهد سایت‌های دولتی نتوانسته‌اند در ارائه خدمات به شکل محسوسی عمل کنند و همکاری با استارتاپ‌ها می‌تواند همانطور که رئیس سازمان فناوری اعلام کرد، رفاه اجتماعی مردم را بالا ببرد و کیفیت زندگی‌شان را ارتقا ببخشد.
علی معیری به عنوان نماینده تامین اجتماعی گفت: دیتای ارزشمندی از شهروندان در سازمان تامین اجتماعی وجود دارد که بدون اغراق اگر مدل‌های الکترونیکی برای ارائه خدمات راه‌اندازی کنیم با پوشش بیش از ۵۰ درصدی مردم کشور در تامین اجتماعی، شاهد اثربخشی بالایی خواهیم بود. برای رسیدن به این هدف برنامه‌ریزی استراتژیکی را طراحی کردیم.
وی اضافه کرد: البته حوزه‌های سنتی این تغییر را خیلی سریع نمی‌پذیرند اجازه نمی‌دهند این بیزینس مدل‌ها به سازمان بیایند. مستمری بگیران و افراد کهنسال داریم که همراه با خانواده‌شان حدود ۶ میلیون نفر هستند و اگر در راستای تامین رفاه این‌ها خدمات آنلاین به وجود بیاید بسیار ارزشمند خواهد بود.
او خاطر نشان کرد: یک همکاری موفق با بیمیتو در حوزه صدور غیر حضوری دفترچه‌های بیمه داشتیم اما برای دستیابی به آن سه مرتبه سازمان بازرسی رفتیم اما هنوز اقناع نشدند. باید همگی در این عرصه کمک کنیم.
علی علیزاده از گروه سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دفتر توسعه فناوری سلامت و دبیر کمیته سلامت دیجیتال تحقیقات وزارت بهداشت گفت: اغلب استارتاپ‌های حوزه سلامت که در این جلسه حضور دارند هنوز مجوز دریافت نکرده‌اند و مجبور شده‌اند قانون را دور بزنند یا وارد مباحثی شوند که نیاز به مجوز نداشته است.
حالا باید دید از این به بعد چه کنیم که این مسئله حل شود. از سال قبل نگاهی در وزارت بهداشت شکل گرفت تا استارتاپ‌های این حوزه دیده شوند. با وجود تمام مخالفت‌هایی که وجود داشت کمیته‌ای برای انجام این کار شکل گرفت اما عملا نتوانستیم این وظیفه را جلو ببریم و پذیرش مناسب از بدنه وزارت بهداشت دریافت کنیم.
وزیر بهداشت که تغییر کرد، این مسئولیت را به معاونت تحقیقات سپردند. شش ماه گذشته هسته اولیه کمیته ای با نمایندگانی از صندوق نوآوری شکوفایی، دفتر فناوری اطلاعات شکل گرفت. هدف ما این بود که آیین‌نامه‌ای از دل کمیته بیرون بیاید و به کسب و کار استارتاپ‌های این حوزه کمک کند. معاونت درمان، معاونت بهداشت، معاونت حقوقی آزمایشگاه‌ها و زیر مجموعه‌های دیگر به نیز پس از مدتی به این کمیته اضافه شدند.
اکنون طرح پیشنهادی این آیین‌نامه به نسخه نهایی رسیده است. سعی کردیم در این آیین‌نامه قانونی اضافه نشود و صرفا صلاحیت عمومی استارتاپ‌ها بر اساس ورود به یک سامانه بررسی و به معاونت مرتبط ارجاع داده می‌شود. امیدواریم این موضوع بتواند به مشکلات موجود حل شود.
علیرضا مروج به نمایندگی از معاون فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، درمان و آموزش در این جلسه گفت: استارتاپ‌های حوزه سلامت باید ارزشی خلق کنند تا از این طریق خودشان را به وزارت بهداشت ثابت کنند. کارگروهی در اتحادیه کشوری کسب و کارهای فضای مجازی برای این استارتاپ تشکیل شده که جلسات نامنظم و خروجی‌های بسیار کم دارد. فعالان این حوزه باید جای صنفی را پیدا کنند که کارهای آن‌ها را پیگیری کند. فاصله‌ای که بین استارتاپ‌ها است باید رفته رفته رفع شود.
وی افزود از آن‌جا که وزارت بهداشت جلوی استارتاپ‌ها را می‌گیرد، سرمایه‌گذار هم برای همکاری ورود نمی‌کند. سازمان فناوری اطلاعات با تاسیس شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر (Venture Capital) در رشد استارتاپ‌ها سهیم شود. استارتاپ‌ها می‌توانند تا دو ماه دیگر درخواست کتبی خود را به معاون فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، درمان و آموزش ارجاع بدهند و در درخواست‌شان اعلام کنند که به چه IP و دیتابیسی نیاز دارند.
حمید قلی پور نوا اداره کل آمار و تحلیل سازمان بهزیستی با اشاره به این که استارتاپ‌هایی مانند مای رمپ و نسخه آنلاین می‌توانند برای افراد تحت پوشش این سازمان بسیار مفید باشند، گفت: سازمان بهزیستی در حال برگزاری جلسات بررسی و کارشناسی است تا بتواند به سمت IT بیس شدن کلیه خدمات بهزیستی به مردم پیش برود تا از این طریق مراجعات حضوری مردم هر روز کمتر از گذشته شود.
حمید مطلبی مدیر اداره کل آمار و فناوری بنیاد شهید و امور ایثارگران از دیگر مهمانان جلسه است. رئیس سازمان فناوری اطلاعات تاکید می‌کند بنیاد شهید و امور ایثارگران جزو آن دسته از نهادهای دولتی است که همکاری های خوبی را برای در اختیار گذاشتن دیتابیس با استارتاپ‌ها انجام داده است.
مطلبی می‌گوید: بنیاد شهید شبیه کشور است اما در ابعاد کوچکتر. به همه چیز نیاز دارد، از آموزش و اشتغال گرفته تا سلامت و درمان و مسائل حقوقی. برای جانباز ۵۰ درصد در وهله اول پروتز مناسب مدنظر است اما در گذر زمان نداشتن یک دست یا پا، مشکلات بیشتری را برای فرد به وجود می‌آورد که او نیازهای دیگر نیز پیدا می‌کند.
دو سال است پلتفرم تخصصی در حوزه بهداشت و درمان را در بنیاد شهید و امور ایثارگران آماده کرده‌ایم که طی فواصل مختلف وضعیت افراد تحت پوشش را بررسی می‌کند و ما از آن طریق مدام در حال پیگیری مسائل‌شان هستیم. اگر استارتاپ‌ها در این زمینه به ما کمک کنند حتما استقبال خواهیم کرد.